Via Traces of War en Twitter, maakte ik kennis met Kevin Prenger.
Ik reviewde reeds Oorlogszone Zoo, Kerstmis onder Vuur en In de
Schaduw van Schindler. Stuk voor stuk geschiedenispareltjes die
een maatschappelijk onderwerp beschrijven van de Tweede
Wereldoorlog.
Hoog tijd dus voor een nieuwe auteur in de kijker blogpost, waarin ik
Kevin Prenger uitnodigde om vragen te beantwoorden, over zijn boeken,
zijn interesses en veel meer.
Hier gaan we van start!
1/ Wie is Kevin Prenger?
Iemand met een grote belangstelling voor minder bekende verhalen
uit de Tweede Wereldoorlog. Hierover schreef ik acht boeken, waarvan
‘Ín de schaduw van Schindler’ de nieuwste is. Dit gaat over Jodenhelpers
uit nazi-Duitsland. Iedereen kent Oskar Schindler, maar er waren meer
Duitsers van wie de verhalen net zo indrukwekkend zijn. Behalve boeken
schrijf ik ook artikelen en recensies voor de websites Historiek.net
en TracesOfWar.
2/ Waar komt uw interesse in de Tweede Wereldoorlog vandaan?
In mijn jeugd vertelde mijn oma vaak over de oorlog die zij als meisje
meemaakte. Toen al vond ik deze verhalen interessant. De tanks, vliegtuigen
en vuurwapens hebben mij nooit zo geïnteresseerd, maar des te meer heb ik
het altijd boeiend gevonden welke invloed oorlog heeft op het gedrag van
mensen. Oorlog kan zowel het slechtste als het beste in mensen bovenhalen.
Ik heb veel geschreven over Holocaustdaders, maar in mijn laatste boek heb
ik me juist eens gericht op de mensen die Joden hebben helpen overleven
of dat althans hebben geprobeerd.
3/ Heeft u nog een periode uit de geschiedenis die u interessant vindt?
Ook bijvoorbeeld de Eerste Wereldoorlog en de Koude Oorlog
hebben mijn belangstelling. Deze perioden hangen ook zo nauw samen
met de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog dat ik ze moeilijk kan
negeren. In mijn boeken gaat het er ook wel eens over, bijvoorbeeld als het
gaat over hoe veroordeelde nazimisdadigers na de oorlog al vroeg vrij kwamen,
omdat de Amerikanen de West-Duitsers te vriend wilden houden als bondgenoot
in de strijd tegen het communisme.
4/ Hoe bepaalt u het onderwerp van een nieuw boek?
Doordat ik veel lees over de Tweede Wereldoorlog stuit ik geregeld
op interessante onderwerpen waarover naar verhouding weinig geschreven
is in het Nederlands. Als ik voldoende bronnen kan verkrijgen en het
onderwerp aansprekend is voor een breed publiek, staat het licht voor mij
op groen om er een boek over te schrijven.
5/ Hoe doet u steeds die grondige research?
Zonder internet zou ik weinig tot niets kunnen beginnen. Google is
voor mij het startpunt van elk onderzoek. Ik zoek hier naar (buitenlandse)
literatuur, (kranten)artikelen, archiefmateriaal en alles dat ik verder kan
gebruiken. Vervolgens werk ik al deze bronnen door: ik vat ze samen en
noteer citaten die ik denk te kunnen gebruiken. Terwijl ik hiermee bezig
ben ontstaat geleidelijk een opzet van het boek dat ik ga schrijven.
6/ Heeft u nog andere interesses dan geschiedenis en schrijven?
Ik vind tuinieren leuk. Het is geweldig als je een klein tomatenzaadje
ziet uitgroeien tot een grote plant waaruit je in de zomer elke dag
zelfgekweekte tomaten kunt plukken. Ook ben ik graag in de natuur,
het liefste met mijn hond, een golden retriever. Verder fiets ik graag
langere afstanden, overigens altijd met een boek in mijn fietstas, zodat
ik tijdens het pauzeren wel wat te lezen heb. Het leuke van lezen is
dat je niet gebonden bent aan een vaste plek. Het is heerlijk om op een
bankje midden in de natuur een half uurtje te lezen.
7/ Wanneer schrijft u het liefst?
Het liefste schrijf ik op donkere avonden in de herfst en de winter. Het lokt
dan niet om naar buiten te gaan en heel de avond tv-kijken of bingwatchen
is niets voor mij. Maar om een boek af te krijgen kan ik me natuurlijk niet
beperken tot twee seizoenen, dus ik schrijf het hele jaar door.
8/ Heeft u nieuwe schrijfplannen?
Jazeker, ik ben al begonnen met mijn onderzoek voor een volgende boek.
Dit zal gaan over indoctrinatie van de jeugd en onderwijs in nazi-Duitsland.
Ik zal dit beschrijven vanuit het perspectief van een Amerikaanse
schooldirecteur in Berlijn en nazi-jeugdleider Baldur von Schirach.
Ook Disney zal een rol spelen in dit boek, want in de Tweede Wereldoorlog
maakte de studio propagandafilms, waaronder Education for Death.
In deze productie wordt getoond hoe kinderen in nazi-Duitsland van jongs
af aan werden klaargestoomd om Hitler te dienen, als soldaat of als
soldatenmoeder.
9/ Gaat u vaak naar plaatsen die te maken hebben met de
Tweede Wereldoorlog? Wat zijn uw favoriete plekken?
Ik ben geen reiziger, maar in mijn eigen omgeving bezoek ik wel
graag locaties die te maken hebben met de Tweede Wereldoorlog.
Vorig jaar liep ik bijvoorbeeld een paar uur rond op de Joodse
begraafplaats aan het Toepad in Rotterdam. Het is een locatie die
weinig mensen kennen, maar ik vond het een erg indrukwekkende
plek met alle oude graven en verwijzingen naar geliefden die nooit
begraven konden worden, omdat ze slachtoffer werden van de Holocaust.
Nationaal Monument Kamp Vught en Huis Doorn vind ik ook goed
verzorgde locaties waar je veel leert van de geschiedenis. Huis Doorn
was de verblijfplaats van de laatste Duitse Keizer na zijn vlucht uit
Duitsland na het verliezen van de Eerste Wereldoorlog. Alles staat er nog
zo bij als toen hij stierf.
Ook bijvoorbeeld de militaire begraafplaats op de Grebbeberg vind ik een
indrukwekkende plek. Het is schokkend om te zien dat de meeste jongens
en mannen die hier begraven zijn veel jonger zijn dan ik. Oorlogsbegraaf-
plaatsen vormen een krachtige waarschuwing tegen oorlog.
10/ Er wordt wel eens de vergelijking getrokken met de jaren ’30
en nu? Hoe denkt u daar over?
Er zijn verschillen en overeenkomsten. Het in verschillende westerse
landen aanwezige ongenoegen over democratische regeringen en de
aantrekkingskracht van nationalistische partijen met ‘sterke’ leiders
doet enigszins denken aan de periode van voor de oorlog, maar de
wereld is wel een heel andere dan toen. Zowel wereldwijd als in Europa
wordt er veel meer overlegd en samengewerkt. Oude vijanden zijn al
langer dan 75 jaar vrienden. Mensenrechten worden wereldwijd
weliswaar nog steeds geschonden, maar staan wel hoog op de
agenda van de internationale gemeenschap. Zorgwekkend is
natuurlijk wel de Russische expansiezucht en de daaruit
voorgekomen oorlog in Oekraïne. Klimaatverandering is ook een
enorme uitdaging die politieke onrust kan gaan veroorzaken,
als er bijvoorbeeld grote vluchtelingenstromen op gang komen als
gevolg van droogte. Maar nee, in de jaren dertig stond de wereld
een vernietigende oorlog en een gruwelijke genocide te wachten.
Ik zie dat zich niet herhalen, waardoor ik voorzichtig ben met
deze vergelijking.
11/ Wat zijn uw wensen voor uzelf en de wereld voor komende jaren?
Als mijn naasten en ik gezond blijven, dan heb ik verder niets te
wensen. Ik ben maar een onbeduidende Nederlander, dus wat ik wens
voor de wereld heeft weinig betekenis. Laat ik het kleiner en bescheidener
houden en hopen dat de mensen die dit lezen verbinding blijven
zoeken met andere mensen en behulpzaamheid en vriendelijkheid hoger
blijven waarderen dan bezit en macht. Als de personen die ik in
‘In de schaduw van Schindler’ beschrijf dat konden in de vreselijke
tijd waarin ze leefden, moet dat voor ons zeker te doen zijn.
